Tohumlar, çimlenmeleri için gerekli koşullar
sağlanana kadar yıllarca bile olsa bekleyebilir. Bu sürede tohum içindeki
embriyo uyku hâlindedir.
Çimlenme, tohum
içindeki embriyonun uygun koşullarda büyüyüp gelişmesidir. Bu koşullar su
(yeterli nem), uygun sıcaklık ve havadır. Tohumun çimlenmesinde suyun etkisini
gözlemlemek için aşağıdaki deneyi yapınız.
Hipotezi Test
Etme
1. Nemlendirdiğiniz
kâğıt havluyu plastik bardaklardan birinin zeminine yerleştiriniz.
2.
Birkaç tane tohumu bardağın içine koyup üzerine
nemli kâğıt havluyu katlayarak kapatınız. Kâğıt havlunun neminin aynı
kalmasını sağlayınız. Fazla su tohumun çürümesine neden olabilir. Buna dikkat
ediniz.
3.1 ve
2. basamaklardaki uygulamaları bu kez kuru kâğıt havlu kullanarak yapınız.
4. Bardakları aydınlık ve ılık bir yere koyunuz. 5 gün boyunca
gözlemleyiniz. Gözlemlerinizi aşağıdaki gibi defterinize hazırlayacağınız bir
veri tablosuna yazınız. Bunları resim çizerek gösteriniz.
10. Sınıf Kimya Ders Kitabı Cevapları DİKEY Yayınları
Tohumların uyku hâlinden çıkmalarını sağlayan en önemli etken tohumun su almasıdır. Su alan tohum şişer ve tohum kabuğu çatlar. Embriyo büyüyüp gelişmeye başlar. Sıcaklığın uygun olması, havadan yeterli oksijenin karşılanması embriyonun gelişimini hızlandırır. Pek çok bitkinin çimlenme sırasında ışığa ihtiyacı yoktur. Bununla birlikte yeni gelişen bitkide ilk yaprakların oluşmasıyla büyüme ve gelişme için ışığa ihtiyaç duyulur. Çünkü, bitki artık kendi besinini üretmeye başlar.
Büyüme ve Gelişme Nedir?
Canlılık özelliklerinden birinin büyüme ve
gelişme olduğunu hatırlayınız. Büyüme, canlının kütlesinin ve hacminin
artmasıdır. Canlıyı oluşturan hücrelerin bölünmesi sonucu gerçekleşir.
Büyümeyle birlikte gelişme de olur. Gelişme, canlının yetişkin bir birey
olana kadar geçirdiği değişikliklerdir.
Ebeveynlerden
aktarılan kalıtsal materyal, yavru canlının büyüyüp gelişmesiyle ilgili bilgileri
de taşır. Örneğin döllenmiş bir güvercin yumurtasından güvercin oluşması ya da
meşe tohumundan meşe oluşması bilgisi ebeveynlerden gelen yumurta ve sperm
hücrelerinde taşınır. Bitkiler ve hayvanlar yaşam döngüleri içerisinde büyür ve
gelişir.