11. Sınıf Dil ve Anlatım Ekoyay Eğitim Yayınları Ders Kitabı Cevapları

11. Sınıf Dil ve Anlatım Ekoyay Eğitim Yayınları Ders Kitabı Cevapları

Bazı canlılar yaşamlarını sürdürürken sesin yansıma özelliğinden yararlanır. Örneğin ya­rasalar, karanlıkta yollarını bulmak ve avlarının yerini belirlemek için çıkardıkları seslerden yararlanır. Yarasaların çıkardıkları sesler yayılırken karşılaştığı nesnelere çarpar ve geri yansır. Yarasalar böylece geniş kulakları sayesinde yansıyan ses dalgalarını toplar, yolları­nı bulur ve avlarının yerini tespit eder.

Yunuslar da birbirleriyle çıkardıkları seslerle haberleşir. Bir nesneye çarpan ses dalgala­rının yansıma özelliğinden yararlanarak avlarının yerini belirler.

Bazı durumlarda sesinizi bir süre sonra tekrar işitmiş olabilirsiniz. Örneğin uzun ve boş bir koridorda yürürken ayak seslerinizi iki kez işitebilirsiniz. Ses dalgalarının sert bir yüzeye çarpıp yansıması sonucu sesin yeniden işitilmesine yankı denir. Bir sesin yankısının oluşa­bilmesi için ses kaynağı ile engel arasında en az 17 metrelik mesafenin olması gerekir. Ses kaynağı ile engel arasındaki uzaklık daha az olursa kaynakta oluşan ses ve yansıyan ses birbirinden ayırt edilemez ve yankı oluşmaz. Yankı oluşabilecek yerler genellikle sert yapıda olan büyük duvarlar ve derin vadilerdir.

Çocuk, bir ağacın gövdesine bağladığı ve hafifçe gerdiği ipin boşta kalan ucunu bir eliy­le tutup aniden aşağı doğru çekmiştir. Bunun sonucunda da ipte yukarı doğru bir tümsek oluşmuş ve ağaca doğru ilerlemiştir.

Ağaca ulaşıncaya kadar ilerleyen tümsek, ağaca çarptığında aşağı doğru dönmüş ve bir çukur oluşturup geriye yani çocuğa doğru gelmiştir.

İpte oluşan tümseği ses dalgasına benze­terek bu durumun sesin yansımasıyla ilişkisi­ni yorumlayınız.

Bilim insanları sesin yansıma özelliğini kulla­nıp sonar, ultrason ve radar gibi cihazları icat etmişlerdir.

Sonar, ses dalgalarını kullanarak suyun derin­liğini ve içindeki cisimlerin yerini ölçmeye yara­yan bir alettir. Sonar teknolojisiyle balıkçılar balık sürülerinin yerini kolayca bulabilmektedir. Sonar, deniz tabanının haritasının çıkarılmasında da kullanılmaktadır.

Radar, hareketli nesnelerin görüntülerini ve uzaklık­larını belirleyen bir cihazdır. Bu cihazla uçaklar güvenli iniş kalkış yapmakta, trafik polisleri araçların süratlerini kolaylıkla tespit etmektedirler.